Ondermijnende georganiseerde criminaliteit in tijden van de corona crisis

De hele wereld staat momenteel in het teken van het corona virus. Terwijl de reguliere economie tot stilstand is gekomen, gaat de georganiseerde criminaliteit ondergronds gewoon door. Sterker nog, in binnen- en buitenland springen criminelen slim in op de mogelijkheden die de uitbraak van het corona virus hun biedt.

Frank van Summeren, adviseur veiligheid bij RONT Management Consultants en spreker op het online seminar De Veilige Gemeente.

Cocaïne in medicijntransport en oplichting

Een voorbeeld van hoe criminele organisaties de corona uitbraak misbruiken is door cocaïne mee te smokkelen in medicijntransporten. Op deze manier hopen zij hun drugs snel en ongezien op de gewenste plaats van bestemming te krijgen. Daarnaast zijn veel landen wanhopig op zoek naar medische apparatuur en beschermingsmiddelen. Criminelen spelen hier dankbaar op in met valse bestellingen die na betaling nooit bij de betreffende opdrachtgever aankomen. Als voorbeeld haalt Europol een onderzoek aan naar een investering van meer dan 6 miljoen euro voor nooit geleverde mondkapjes en handgel. Daarnaast worden er veel nepproducten geproduceerd en verkocht. Uit onderzoek van Europol blijkt dat er de afgelopen maand zo’n 34.000 nepmondmaskers in beslag genomen zijn. Tot slot vindt er diefstal plaats naar onder andere mondkapjes die vervolgens weer aan de hoogste bieder worden verkocht. Recent is er nog ingebroken bij een gezondheidscentrum in Putten waar mondkapjes werden ontvreemd.

Verover de harten van de bewoners

Mexico wordt al jarenlang geteisterd door het Sinaloa kartel dat zich bezighoudt met het vervoeren van cocaïne marihuana en amfetaminen. Dit kartel werd jarenlang geleid door drugsbaron El Chapo die bekend stond om zijn wreedheden. Nu tijdens de corona uitbraak deelt zijn dochten voedselpakketten uit in de stad Guadalajara. Het drugskartel hoopt hiermee het vertrouwen van de burgers te winnen. Dergelijke toestanden worden ook dichter bij huis gesignaleerd in Italië waar de maffia zich momenteel van zijn beste kant laat zien. Het is niet ondenkbaar dat ook criminelen in Nederland hun kans pakken om de corona uitbraak te misbruiken om hun machtpositie in een buurt of wijk uit te breiden.

Verder afglijden van kwetsbare buurten en wijken

Verschillende buurten in Nederland staan op het kantelpunt om af te glijden waarbij het welzijn van de bewoners, de leefbaarheid van de omgeving en/of de veiligheid in het gedrang kunnen komen. Door een opeenstapeling van sociale en economische problematiek in kwetsbare buurten, kan een voedingsbodem voor ondermijning ontstaan. Door de uitbraak van het corona virus kan dit proces worden versneld. Bewoners die in armoede leven en door hun opgebouwde schulden in de handen van criminelen worden gedreven. Deze criminelen misbruiken kwetsbare bewoners uit hun woonomgeving voor hun eigen gewin door hun hand- en spandiensten te laten verrichten voor criminele activiteiten. Dit is met name verleidelijk voor kwetsbare bewoners wanneer deelname aan criminele activiteiten meer kansen biedt op economische en sociale stijging dan hun reguliere werkzaamheden. Het keren van deze ontwikkeling vraagt om een buurtaanpak nieuwe stijl om de weerbaarheid van de buurt en haar bewoners te bevorderen en tegelijkertijd de voedingsbodem voor ondermijning te reduceren. In deze brede aanpak wordt op buurtniveau samengewerkt door de gemeente, woningcorporaties, scholen, zorg- en welzijnsinstellingen, politie, openbaar ministerie, buurtbewoners en ondernemers aan gezamenlijke maatschappelijke opgaven.

Kennis en ervaringen delen

Op 10 juni 2020 organiseert het Haags Congres Bureau een online editie van het seminar De Veilige Gemeente over ondermijnende georganiseerde criminaliteit vanuit een internationaal perspectief. Op het seminar komen aansprekende cases uit onder meer België, Colombia, Mexico en Nederland aan bod waarbij ook stil wordt gestaan bij de gevolgen van de uitbraak van het corona virus voor de bestrijding van ondermijnende georganiseerde criminaliteit in binnen- en buitenland.