Het kabinet heeft ingestemd met het in consultatie brengen van een wetsvoorstel dat het mogelijk maakt het Nederlanderschap in te kunnen trekken van een persoon die zich in het buitenland bevindt en zich heeft aangesloten bij een terroristische organisatie. Op dit moment geldt deze bevoegdheid al, maar deze is tijdelijk en vervalt in februari 2027. Het wetsvoorstel zorgt ervoor dat deze bevoegdheid permanent in de wet opgenomen wordt.

Deze wet maakt het mogelijk om het Nederlanderschap in te trekken van iemand ouder dan achttien jaar die zich buiten Nederland bevindt en zich aangesloten heeft bij een terroristische organisatie die een bedreiging vormt voor onze nationale veiligheid. Hiervoor is geen strafrechtelijke veroordeling nodig. De intrekking heeft als doel om legale terugkeer naar Nederland of andere delen van het Koninkrijk onmogelijk te maken en illegale terugkeer te bemoeilijken. Tegelijk met de intrekking wordt deze persoon tot ongewenst vreemdeling verklaard.

Land veilig houden

Staatssecretaris Rutte van Justitie en Veiligheid: “We willen niet dat mensen die zich in het buitenland bij terroristische organisaties aansluiten zomaar terug kunnen keren naar het Koninkrijk. Door het Nederlanderschap in te kunnen trekken voorkomen we dat zij aanspraak kunnen maken op het Nederlanderschap en houden we ons land veilig. Daarom is het belangrijk dat deze bevoegdheid straks permanent wordt.”

Bevoegdheid

Door deze bevoegdheid permanent in de wet op te nemen wil het kabinet voorkomen dat mensen die zich aansluiten bij een terroristische organisatie kunnen terugkeren naar Nederland of andere delen van het Koninkrijk. Nederlanders die uitreizen naar het buitenland om zich aan te sluiten bij een terroristische organisatie vormen een groot risico voor de nationale veiligheid. De verwachting is dat deze aanhoudende terroristische dreiging de komende tijd niet zal afnemen, mede door de huidige geopolitieke verhoudingen.

Consultatie

Het wetsvoorstel gaat voor een periode van vier weken in (internet)consultatie. Dit is korter dan gebruikelijk omdat het een bestaande bevoegdheid is. Zo kan de wet voortvarend worden behandeld. Iedereen kan reageren op het voorstel. De reacties worden gebruikt om het wetsvoorstel verder te verbeteren voordat het aan de Raad van State voor advies wordt voorgelegd en vervolgens aan de Tweede Kamer wordt aangeboden.

Het kabinet wil dat broers en zussen van slachtoffers die zijn overleden of ernstig en blijvend letsel hebben opgelopen door toedoen van een ander, voortaan ook recht hebben op vergoeding van affectieschade. De ministerraad heeft besloten een wetsvoorstel daartoe in consultatie te brengen. Hierin wordt ook de vergoeding van affectieschade in Caribisch Nederland geïntroduceerd. Daarnaast worden de vaste vergoedingsbedragen voor affectieschade verhoogd.

Smartengeld

Een vergoeding van affectieschade is een vorm van smartengeld voor naasten in verband met het verdriet dat zij hebben omdat een dierbare overlijdt of ernstig en blijvend gewond raakt. Op dit moment kunnen kortgezegd partners, ouders en kinderen van slachtoffers deze schadevergoeding krijgen. Dat moet volgens het kabinet ook mogelijk worden voor broers en zussen.

Onrechtvaardigheid

Staatssecretaris Rutte van Justitie en Veiligheid: “In eerdere zaken hebben we kunnen zien dat de onmogelijkheid van vergoeding van affectieschade voor broers en zussen als zeer pijnlijk en onrechtvaardig kan worden ervaren. Met dit wetsvoorstel wordt de positie van broers en zussen als nabestaanden versterkt; een grote wens van zowel de Tweede Kamer als het kabinet. Ik ben verheugd dat het wetsvoorstel nu in consultatie kan gaan.”

WODC-onderzoek

Vorig jaar concludeerde het WODC na een integraal evaluatieonderzoek van de wet dat deze goed werkt: de wet geeft erkenning aan naasten en nabestaanden van slachtoffers. Ook in dit onderzoek kwam het knelpunt rondom broers en zussen naar voren. De voorgestelde wetswijziging beoogt erkenning te geven aan het leed van deze groep naasten van slachtoffers. De Tweede Kamer heeft meermaals aandacht gevraagd voor de positie van broers en zussen wat affectieschade betreft. Het toekennen van de vergoeding van affectieschade voor broers en zussen en het mogelijk maken van de vergoeding van affectieschade op de BES is onderdeel van het regeerprogramma.

Consultatie

De regelingen gingen op 24 november in consultatie. Na de consultatieperiode worden deze naar de Raad van State gestuurd. Daarna volgt voor het wetsvoorstel nog de Tweede Kamer en de Eerste Kamer. De regelingen zullen gelijktijdig in werking treden.