Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft besloten de JeugdzorgPlus-locatie in Harreveld (gemeente Oost Gelre) opnieuw in gebruik te nemen als Justitiële Jeugdinrichting (JJI). Daarmee komt naar verwachting over 18 tot 24 maanden gefaseerd extra capaciteit beschikbaar voor de plaatsing en begeleiding van jongeren die onder het jeugdstrafrecht vallen. Dit is onder andere afhankelijk van de voortgang van de verbouwing en werving van personeel.

De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) gaat de komende periode aan de slag om de locatie geschikt te maken voor gebruik als JJI.

Minister van Justitie en Veiligheid, David van Weel: “Met de nieuwe locatie komen zo’n 70 plaatsen beschikbaar. Daarmee kan het tekort aan JJI-plekken grotendeels worden opgelost. Jongvolwassenen die nu noodgedwongen in een reguliere gevangenis zitten kunnen straks weer terecht in een JJI. Daarmee krijgen we ook weer cellen vrij voor andere veroordeelden.”

De locatie in Harreveld is eerder al in gebruik geweest als JJI en leent zich daarom goed voor deze bestemming, mede omdat er onderwijsvoorzieningen op het terrein aanwezig zijn. Het besluit geeft bovendien de mogelijkheid om personeel in de overgang van gesloten jeugdhulp naar JJI te behouden.

Naast de inzet als JJI wordt nog onderzocht of een deel van de locatie kan worden bestemd tot landelijke topklinische behandelvoorziening voor jeugdhulp in strafrechtelijk kader. De uitkomst van die verkenning wordt binnenkort bekendgemaakt.

Kinderen leren, ontspannen en maken vrienden online. Dat is positief, maar er zijn ook risico’s: zoals cyberpesten, gewelddadige beelden en gezondheidsproblemen door te veel schermtijd. Daarom presenteert staatssecretaris van Marum vandaag de Strategie Kinderrechten Online en 3 onderzoeken naar TikTok, Instagram en Snapchat op het gebied van kinderrechten. De strategie richt zich onder meer op het verbeteren van Europese wetgeving en handhaving, het ondersteunen van ouders en het vergroten van de digitale weerbaarheid van kinderen.

Staatssecretaris Eddie van Marum: “In het dagelijks leven weten we vaak precies waar onze kinderen spelen en met wie. Maar online raakt een kind al snel uit beeld. Hierdoor is niet altijd duidelijk wat kinderen online tegenkomen en welke risico’s ze lopen. Met de Strategie Kinderrechten Online zetten we, samen met andere ministeries en maatschappelijke organisaties, concrete stappen om die risico’s beter in kaart te brengen en aan te pakken. We beschermen kinderen tegen schadelijke algoritmes, gewelddadige beelden en te veel schermtijd, zonder de leuke en leerzame kanten van de digitale wereld weg te nemen.”

Verbeteren en handhaven van Europese wetgeving

Verschillende wetten zien erop toe dat kinderen online beschermd worden. Het kabinet kijkt steeds of de huidige wetten kinderen voldoende beschermen of dat er extra actie nodig is. Dat is nu niet zo, daarom is extra actie nodig. Nederland pleit in Europees verband voor handhaving van de Digital Service Act (DSA) en het nemen van maatregelen tegen verslavende en polariserende ontwerptechnieken. Ook wil het kabinet de game industrie reguleren door een verbod te stellen op aankopen binnen een spel waarvan de uitkomst onbekend is (lootbox), betalen-om-te-winnen-mechanismen en het gebruik van digitale munten. Daarnaast wordt gekeken hoe leeftijdsverificatie – voor bijvoorbeeld online gokken – veilig, inclusief, privacyvriendelijk en praktisch kan worden doorgevoerd.

Smartphonegebruik en digitale weerbaarheid

Ouders worstelen met het smartphonegebruik van hun kinderen. Daarom lanceert staatssecretaris van Marum 8 september de publiekscampagne ‘Blijf in Beeld’. Deze campagne helpt ouders van kinderen tussen de 7 en 12 jaar in gesprek te gaan over hun smartphonegebruik, en onderling goede afspraken te maken.

Om kinderen digitaal weerbaar te maken, moeten digitale vaardigheden een vaste plek krijgen op school. Kinderen horen te leren hoe technologie werkt, hoe ze zich online kunnen beschermen en hoe ze nepnieuws kunnen herkennen. Scholen, overheden, bibliotheken en bedrijven werken hierbij samen. Zo helpen we kinderen stap voor stap om veilig en bewust op te groeien in een digitaliserende wereld.

Onderzoek naar Snapchat, TikTok en Instagram

Uit 3 onderzoeken – zogenoemde Kinderrechten Impact Assessments (KIA’s) – blijkt dat sociale media zoals TikTok, Instagram en Snapchat voor kinderen zowel goede als slechte kanten hebben. De platforms werkten niet mee aan het onderzoek, waardoor alleen openbare bronnen zijn gebruikt, zoals eerdere studies en publieke gegevens.

De KIA’s laten zien dat kinderen – ondanks maatregelen van de platforms zelf – worden blootgesteld aan gewelddadige en schadelijke beelden, reclame en online misbruik. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat dit een negatieve invloed kan hebben op kinderen. Omdat de bedrijven geen eigen data deelden, is niet precies bekend hoe groot de risico’s per platform zijn. Een belangrijke conclusie van de KIAs is dan ook dat bedrijven transparanter moeten worden over de risico’s van hun digitale dienst voor kinderen. Staatssecretaris van Marum zal zich hier hard voor maken in Europa.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wil de komende tijd meer KIA’s uitvoeren, ook voor gameplatforms en streamingdiensten. Daarnaast blijft het ministerie in gesprek met de bedrijven achter TikTok, Instagram en Snapchat en onderzoekt het samen met andere Europese landen hoe platforms verplicht transparanter kunnen worden over hun werking en risico’s.