Bijna de helft van de volwassen Nederlanders voelt zich weleens eenzaam. Dit is een toename van 10% in tien jaar tijd. Bijna 1 op de 7 mensen voelt zich zelfs erg eenzaam, blijkt uit de Gezondheidsmonitor 2022. Niet alleen ouderen kunnen te maken krijgen met eenzaamheid. Het kan iedereen overkomen. Van jong tot oud. Daarom richt de campagne Eén tegen eenzaamheid zich voor het eerst op alle mensen die zich weleens eenzaam voelen. De campagne start vandaag en moedigt mensen aan om met een klein gebaar of een kleine stap iets aan het gevoel van eenzaamheid te doen. Bij zichzelf of een ander. 

Frank van Summeren, adviseur bij RONT Management Consultants en docent op de training casus en procesregie op zorg en veiligheid.

Gezondheidsrisico’s en minder meedoen in de samenleving

Eenzaamheid is meer dan een rotgevoel. Onderzoek wijst uit dat eenzaamheid leidt tot gezondheidsrisico’s en minder meedoen in de samenleving. Zeker als het gevoel van eenzaamheid sterk en langdurig aanhoudt. Ingrijpende levensgebeurtenissen zijn belangrijke momenten waarop eenzaamheid kan ontstaan. Bijvoorbeeld wanneer een naaste overlijdt, je uit elkaar gaat, je verhuist, maar ook als je een kind krijgt of stopt met werken.

Klein gebaar

Staatssecretaris Maarten van Ooijen: “Iedereen wil het gevoel hebben erbij te horen en ertoe te doen. Als je vermoedt dat iemand in je omgeving zich eenzaam voelt, dan kan een klein gebaar veel betekenen. Maar ook als je je zelf weleens eenzaam voelt kan een kleine stap het verschil maken om iets aan dit gevoel te doen. Zoals een oude kennis weer eens opzoeken of meedoen aan een activiteit in je buurt.”

Iedereen kan iets doen

De campagne motiveert mensen om eenzaamheid bespreekbaar te maken en iets te doen om deze gevoelens bij zichzelf of een ander te verminderen. Zo hingen afgelopen maand enkele billboards in het land met de tekst ‘Tring, als je het gevoel van eenzaamheid herkent’. Ook toont de tv-spot dat een klein gebaar, een kleine stap het verschil kan maken als iemand na een verhuizing veel alleen is.

Hulp uit jouw omgeving

“Als je je weleens eenzaam voelt, is het goed om eerst de oorzaak van je gevoelens te achterhalen. Als je dat weet, kun je proberen om iets aan de situatie te veranderen zodat je je minder eenzaam voelt. Bijvoorbeeld door nieuwe contacten aan te gaan. Of door bestaande contacten te verbeteren. Hulp uit je omgeving kan daarbij helpen. Maar je kan je gevoelens ook bespreken met een hulplijn of chat”, zegt Anja Machielse, hoogleraar en lid van de Wetenschappelijke Adviescommissie Eén tegen eenzaamheid. “En ken je iemand in je omgeving die zich weleens eenzaam voelt, maak dan eerst contact. Bijvoorbeeld door te groeten, of door te zeggen: ‘Ik vind het leuk om samen eens iets te doen.’ Stel eens voor om samen een kop koffie te drinken, te wandelen of samen de hond uit te laten. In het gesprek luister je vooral naar iemand, zodat hij of zij de ruimte voelt om zijn gevoelens te delen. Zo help je bij de eerste stap om eenzaamheid te doorbreken.”

Praktische tips

Op de website eentegeneenzaamheid.nl staan praktische tips voor als je je eenzaam voelt, zoals je huidige contacten versterken, vrijwilligerswerk gaan doen of met een hulplijn of chat je gevoelens bespreken. Als je iemand wil steunen die zich eenzaam voelt, dan kan je ook op de website terecht. Bijvoorbeeld voor tips om het gesprek te starten.

Week tegen Eenzaamheid

Door het hele land is er tijdens de Week tegen Eenzaamheid extra aandacht voor het thema eenzaamheid en sociaal isolement. Ontmoeting en verbinding staan centraal. Op heel veel plekken zijn er speciale activiteiten waar mensen elkaar ontmoeten en nieuwe contacten kunnen leggen. Het ministerie van VWS organiseert de Week tegen Eenzaamheid in het kader van het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid.

Actieprogramma Eén tegen eenzaamheid

De campagne is onderdeel van het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid, een initiatief van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om eenzaamheid in Nederland te verminderen.  Zodat meer mensen meedoen in de samenleving en zij het gevoel hebben dat zij ertoe doen. De campagne loopt van 25 september t/m 27 oktober 2023.

Het actieprogramma bestaat sinds 2018. Sindsdien zijn driekwart van de Nederlandse gemeenten en meer dan 190 landelijke organisaties, bedrijven en instellingen aangesloten. Een Wetenschappelijke Adviescommissie adviseert het programma.

Ondanks de uitgebreide koopkrachtmaatregelen die het kabinet met Prinsjesdag aankondigde, blijven veel huishoudens bezorgd over hun financiële situatie. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zet opnieuw voorlichting in om mensen met geldzorgen te wijzen op de beschikbare hulp en aan te moedigen om de stap naar hulp te zetten. Deze keer is er speciale aandacht besteed aan ouders en de beschikbare regelingen die hen kunnen ondersteunen in zaken rond het kind en huishouden.

Frank van Summeren, adviseur bij RONT Management Consultants en docent op de training casus en procesregie op zorg en veiligheid.

Kinderarmoede verminderen

Het aantal kinderen dat in armoede opgroeit daalt. Toch hebben in Nederland nog steeds ongeveer 220 duizend kinderen hiermee te maken. Het ministerie wil naast het vergroten van de bestaanszekerheid, de gevolgen van kinderarmoede verminderen. Er zijn veel regelingen beschikbaar die nog niet door alle ouders gevonden worden.

Kinderen moeten mee blijven doen

Steun van de gemeente of maatschappelijke organisaties kan zorgen dat kinderen mee blijven doen, zoals ook Wandana heeft ervaren, een 32-jarige moeder van vier jonge kinderen. Ze raakte financieel in de problemen door een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Wandana deelt haar verhaal om anderen in vergelijkbare situaties aan te moedigen om hulp te zoeken bij de juiste instanties. ‘Schaam je niet’, benadrukt ze. ‘Als je gewend bent om alles alleen te doen, wees dan niet bang om hulp te aanvaarden en om hulp te vragen. Stap over die drempel heen.’

Passende hulp via Geldfit

De campagne verwijst naar Geldfit. Geldfit is de plek waar alle beschikbare hulp samenkomt. Op de website kun je testen hoe financieel gezond je bent, handige tips en ervaringsverhalen lezen, of ontdekken welke organisaties jou verder kunnen helpen. Zoals bijvoorbeeld Sam& voor alle kinderen. Ouders met beperkte financiële middelen kunnen hier aankloppen voor schoolspullen, sportactiviteiten, muziek- of zwemlessen, leuke uitstapjes, of een verjaardagsbox. Ook kun je voor persoonlijk advies gratis en anoniem bellen met de hulplijn van Geldfit.

Campagnetoolkit

De campagne ‘Je staat er niet alleen voor’ van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat van start. Andere partijen, zoals gemeenten, zijn uitgenodigd om erop aan te sluiten. Een eerdere voorlichtingscampagne gericht op hulp in het voorjaar, samen met Geldfit, gemeenten en bedrijven, leidde tot 1,3 miljoen bezoekers op de website. Daarvan ondernamen meer dan een half miljoen mensen vervolgstappen om hulp te krijgen en ontvingen bijna 16.000 mensen telefonisch advies.