Ruim een derde (35%) van de bestuurders en volksvertegenwoordigers in gemeenten, provincies en waterschappen heeft het afgelopen jaar te maken gehad met agressie en geweld. In 2014 ging dit nog om 23%. Vooral verbale agressie, meestal via sociale media, komt steeds vaker voor. Dat blijkt uit de Monitor Integriteit en Veiligheid 2020 door minister Ollongren van Binnenlandse Zaken naar de Tweede Kamer is gestuurd.

Frank van Summeren, adviseur veiligheid bij RONT Management Consultants en docent op de training casusregie voor de aanpak van ondermijning.

Grote impact

Ollongren: ‘Elk incident bij burgemeesters, bestuurders en wethouders is er één te veel en heeft een grote impact op de werking van onze democratie. Deze cijfers onderstrepen voor mij het belang van het investeren in de persoonlijke veiligheid van alle decentrale bestuurders en volksvertegenwoordigers.’

Meer lokale meld- en steunpunten

Opvallend in het onderzoek is dat juist de verbale agressie vaak niet gemeld wordt, bijvoorbeeld omdat de politieke ambtsdrager het zelf niet ernstig genoeg vindt. Gemeenten geven nog te weinig structurele aandacht aan de weerbaarheid van de organisatie als geheel. Daarom ziet minister Ollongren graag meer meld- en steunpunten voor agressie en geweld. Een beter beeld van alle incidenten helpt gemeenten, provincies en waterschappen met het vormgeven van een weerbaarheidsaanpak. Ze gaat hierover in gesprek met gemeenten en VNG.

Netwerk Weerbaar Bestuur

Het Netwerk Weerbaar Bestuur helpt politieke ambtsdragers met de voorbereiding op hun rol en de bewustwording van de mogelijke gevolgen daarvan, bijvoorbeeld door het Veiligheidspakket voor startende burgemeesters. Daarnaast kan elke bestuurder of volksvertegenwoordiger bij onveiligheidsgevoelens of incidenten terecht bij het Ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur voor advies en ondersteuning van experts of ervaringsdeskundigen.

Bestuurlijke integriteit

Er is onder politieke ambtsdragers ook onderzoek gedaan naar integriteit. In vergelijking met 2016 blijkt dat er nauwelijks verschillen zijn in de mate waarin politieke ambtsdragers zich in de ogen van hun collega’s niet integer gedragen. Verder geeft ruim 90 procent van de politieke ambtsdragers aan bekend te zijn met de regelingen, gedragscodes en maatregelen van hun eigen organisatie als het gaat om integriteit en passen die ook toe in het werk.

Incassobureaus moeten een vergunning hebben en worden vervolgens opgenomen in een incassoregister. Doel is de kwaliteit van de incassowerkzaamheden te verbeteren. Dat is de kern van een wetsvoorstel van minister Dekker voor Rechtsbescherming waarmee de ministerraad heeft ingestemd. De regeling is onderdeel van de Brede Schuldenaanpak van het kabinet.

Frank van Summeren, adviseur bij RONT Management Consultants en docent op de training casus en procesregie op zorg en veiligheid.

Verantwoorde werkwijze

‘Het innen van schulden hoort op een verantwoorde en fatsoenlijke manier te gebeuren. Het is niet de bedoeling dat mensen met schulden door onjuiste incassopraktijken dieper in de problemen komen. Daarom hebben incassobureaus voortaan een registratie nodig om hun werk te mogen doen. Daarmee kunnen we de goede van de kwade scheiden’, aldus minister Dekker.

Eisen aan uitvoering

Ook worden er eisen gesteld aan de uitvoering van incassowerkzaamheden en komt er toezicht op de naleving daarvan. Dit is nodig om mensen met schulden, die soms heel kwetsbaar zijn, te beschermen tegen onjuiste incassopraktijken. Schuldeisers hebben hier eveneens baat bij omdat zij te maken kunnen krijgen met incassobureaus die slecht werk leveren. Ook hebben schuldeisers behoefte aan goed contact met het incassobureau. Het is belangrijk dat zij een duidelijk overzicht hebben van de werkzaamheden die in opdracht van hen worden verricht.

Registratie verplicht

Straks is een registratie verplicht om actief te zijn als incassodienstverlener. Alleen bureaus die aan de juiste eisen voldoen, worden ingeschreven in het incassoregister. Zo moeten zij vakmanschap leveren, een klachtenregeling hebben en heldere informatie verstrekken aan schuldeisers én mensen met schulden. Het register is openbaar en gratis raadpleegbaar. Zo kan iedereen in één oogopslag zien of een incassobureau aan de juiste eisen voldoet.